Przywileje Dawców
DODATKOWE uprawnienia dla krwiodawców w przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego
albo stanu epidemii.
W dniu 25 stycznia 2021 r. Prezydent RP Andrzej Duda podpisał Ustawę z dnia 21 stycznia 2021 r. o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw.
Przepis reguluje jak poniżej:
USTAWA z dnia 21 stycznia 2021 r.
o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych oraz niektórych innych ustaw[1])
„Art. 9a. 1. W przypadku ogłoszenia stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii:
1) honorowemu dawcy krwi, który oddał krew lub jej składniki, w tym osocze po chorobie COVID-19 przysługują uprawnienia, o których mowa w art. 9, z tym że wymiar zwolnienia od pracy oraz zwolnienia od wykonywania czynności służbowych przysługuje w dniu, w którym oddał krew lub jej składniki, oraz w dniu następnym;
2) honorowemu dawcy krwi, który oddał co najmniej 3 donacje krwi lub jej składników,
w tym osocze po chorobie COVID-19, przysługuje ulga w wysokości 33% na przejazdy
w komunikacji krajowej środkami publicznego transportu zbiorowego:
- a) kolejowego w 1 i 2 klasie pociągów osobowych i pospiesznych oraz autobusowego
w komunikacji zwykłej i przyspieszonej, - b) kolejowego w 2 klasie pociągów innych niż osobowe i pospieszne
– na podstawie biletów jednorazowych.
KARTA PRAW I OBOWIĄZKÓW KRWIODAWCY
Krwiodawca ma prawo do:
1) życzliwego traktowania, poszanowania godności osobistej, poszanowania prywatności, zapewnienia intymności przy wykonywaniu badań i zabiegów.
2) korzystania ze świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom wiedzy medycznej, udzielanych z należytą starannością.
3) opieki sprawowanej przez personel o kwalifikacjach zapewniających wysoki poziom usług.
4) znajomości z nazwiska osób odpowiedzialnych za opiekę nad Tobą – personel RCKiK ma obowiązek noszenia identyfikatorów (każdy z nich zawiera imię i nazwisko danej osoby, jej stanowisko i miejsce zatrudnienia).
5) zrozumiałej informacji na temat własnego zdrowia oraz wglądu do dokumentacji medycznej dotyczącej Twojej osoby.
6) wyrażenia zgody lub odmowy jej udzielenia na określone świadczenia/zabiegi/badania – po uzyskaniu szczegółowej informacji na temat ich przebiegu, ewentualnego ryzyka i korzyści.
7) zachowania tajemnicy na temat Twojego stanu zdrowia.
Krwiodawco, jeżeli uważasz, że powyższe prawa zostały naruszone możesz zwrócić się z prośbą o interwencję do bezpośredniego przełożonego osoby udzielającej świadczeń zdrowotnych (kierownika Działu), a następnie do Dyrektora RCKiK w Radomiu.
Obowiązki Krwiodawcy:
1) zgłaszając się do naszego Centrum Krwiodawstwa lub na akcję wyjazdową poboru krwi Krwiodawca musi posiadać przy sobie dokument tożsamości ze zdjęciem, potwierdzający jego autentyczność.
2) w czasie zabiegu pobierania krwi i jej składników nie można używać telefonu komórkowego, aparat może zakłócić funkcjonowanie elektronicznego sprzętu pobierającego krew.
3) swoim zachowaniem nie należy zakłócać spokoju innych dawców i personelu Centrum.
4) bezwzględnie obowiązuje zakaz spożywania alkoholu oraz palenia tytoniu na terenie RCKiK Radom.
5) bezwzględne przestrzeganie zasad bezpieczeństwa p/pożarowego, ,,Regulaminu Porządkowego RCKiK Radom”, a także rozkładu dnia przyjętego w RCKiK Radom.
Dawstwo krwi, jako czyn społecznie uznany za wysoce humanitarny,
zostało docenione przez ustanowienie praw i przywilejów osób oddających krew w formie aktów prawnych:
1. Osobie, która oddała krew i została zarejestrowana w jednostce organizacyjnej publicznej służby krwi, przysługuje tytuł ,,Honorowy Dawca Krwi”
(podstawa prawna: Rdz 2, art.6 ust.1 ,Ustawa o publicznej służbie krwi” z dnia 22 sierpnia 1997r.Dz.U.97.106.681 z późn. zm.)
2. Honorowemu dawcy krwi otrzymuje legitymację ,,Honorowego Dawcy Krwi”, wydana przez jednostkę organizacyjną publicznej służby krwi
(podstawa prawna: Rdz 2, art.7 ust.1,,Ustawa o publicznej służbie krwi” z dnia 22 sierpnia 1997r. Dz.U.97.106.681 z późn. zm.)
3. Honorowemu dawcy krwi przysługuje tytuł ,,Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” i odznaka honorowa ,,Zasłużony Honorowy Dawca Krwi”:
- trzeciego stopnia:
– kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 5 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników,
– mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 6 litrów krwi lub odpowiadająca tej objętości ilość innych jej składników,
- drugiego stopnia:
– kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 10 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników
– mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 12 litrów krwi lub odpowiadająca tej objętości ilość innych jej składników
- pierwszego stopnia:
– kobiecie, która oddała w dowolnym okresie co najmniej 15 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników
– mężczyźnie, który oddał w dowolnym okresie co najmniej 18 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników.
Tytuł i odznakę honorową ,,Zasłużony Honorowy Dawca Krwi” nadaje Polski Czerwony Krzyż na pisemny wniosek jednostek organizacyjnych PCK, stowarzyszeń i klubów zrzeszających honorowych dawców krwi oraz jednostek organizacyjnych publicznej służby krwi. Do wniosku dołącza się dokument wydany przez jednostkę publicznej służby krwi, potwierdzający oddanie określonej ilości krwi lub odpowiadającej tej objętości ilości innych jej składników.
(podstawa prawna: Rdz 2, art.6 ust.2 pkt.1,2 ,Ustawa o publicznej służbie krwi” z dnia 22 sierpnia 1997r.
– Dz.U.97.106.681 z późn. zm.)
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21 sierpnia 2006r. w sprawie określenia wzoru oraz szczegółowych zasad i trybu nadania odznaki honorowej „Zasłużony Honorowy Dawca Krwi”- Dz. U. 06.180.1324
4. Zasłużonemu honorowemu dawcy krwi, w uznaniu wybitnych zasług na rzecz ratowania ludzkiego życia i zdrowia oraz aktywnej działalności w ruchu honorowego krwiodawstwa, który oddał co najmniej 20 litrów krwi lub odpowiadającą tej objętości ilość innych jej składników mogą być nadawane ordery i odznaczenia oraz odznaka ,,Honorowy Dawca Krwi – Zasłużony dla Zdrowia Narodu”.
Odznakę tę nadaje Minister Zdrowia z własnej inicjatywy lub na wniosek: Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża, dyrektora Regionalnego Centrum Krwiodawstwa
i Krwiolecznictwa, dyrektora Instytutu Hematologii i Transfuzjologii lub organów ogólnopolskich stowarzyszeń honorowych dawców krwi. Odznaka ta może być nadana tej samej osobie tylko raz.
5. Ilość przeliczonego składnika krwi na krew pełną uprawniająca do korzystania z ulgowych, bezpłatnych przejazdów komunikacją miejską oraz do otrzymania tytułów i odznak honorowych wynika z obowiązujących przepisów w dniu pobrania donacji tj. :
- donacje osocza i krwinek płytkowych
pobrane do 14.10.1998r. zostają bez przeliczenia
- donacje osocza i krwinek płytkowych
pobrane od 15.10.1998r. do 23.02.2006r. mają przelicznik:
600ml osocza / 200ml krwi pełnej – kobiety
600ml osocza / 180ml krwi pełnej – mężczyźni
1 donacja krwinek płytkowych / 830 ml krwi pełnej – kobiety
1 donacja krwinek płytkowych / 660 ml krwi pełnej – mężczyźni
1 donacja krwinek płytkowych wraz z osoczem ( OB ) / 740ml krwi pełnej – mężczyźni
- donacje osocza i krwinek płytkowych
pobrane od 24.02.2006r. do chwili obecnej
600ml osocza / 200ml krwi pełnej – kobiety i mężczyźni
1 donacja krwinek płytkowych / 500 ml krwi pełnej – kobiety i mężczyźni
(podstawa prawna: Rozporządzenie MZiOS z dnia 14 września 1998r. Dz.U. 1998.124.824.Zalecenie RCKiK w Radomiu – Dział Zapewnienia Jakości z dnia 19.01.2005r. Rozporządzenie MZ z dnia 19 stycznia 2006r. Dz.U. 06.21.163 Uchwała nr 94/2011 Rady Miejskiej w Radomiu z dnia 04.04.2011r. zał.2; zał.3)
6. Zasłużonemu honorowemu dawcy krwi i honorowemu dawcy krwi przysługuje zwolnienie od pracy w dniu, w którym oddaje krew, i na czas okresowego badania lekarskiego dawców krwi.
(podstawa prawna: ,,Ustawa o publicznej służbie krwi” z dnia 22 sierpnia 1997r.- Rdz 2, art.9 ust.1Dz.U.97.106.681 z późn. zm.; Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996r.
w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy Dz.U.96.60.281 z późn. zm.).
7. Zasłużonemu honorowemu dawcy krwi i honorowemu dawcy krwi przysługuje zwrot utraconego zarobku na zasadach wynikających z prawa pracy.
(podstawa prawna: ,,Ustawa o publicznej służbie krwi” z dnia 22 sierpnia 1997r.- Rdz 2, art.9 ust.1Dz.U.97.106.681z późn. zm.; Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 29 maja 1996r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w kodeksie pracy – Dz.U. 96.62.289).
8. Zasłużonemu honorowemu dawcy krwi i honorowemu dawcy krwi przysługuje zwrot kosztów przejazdu do jednostki organizacyjnej publicznej służby krwi na zasadach określonych w przepisach w sprawie diet i innych należności z tytułu podróży służbowych na obszarze kraju; koszt przejazdu ponosi jednostka organizacyjna publicznej służby krwi.
(podstawa prawna: ,,Ustawa o publicznej służbie krwi” z dnia 22 sierpnia 1997r.- Rdz 2, art.9 ust.1Dz.U.97.106.681 z późn. zm.)
9. Zasłużonemu honorowemu dawcy krwi i honorowemu dawcy krwi przysługuje posiłek regeneracyjny w wysokości 4 500 kalorii za oddanie:
- 1 jednostki krwi pełnej,
- 2 jednostek osocza metodą konwencjonalną,
- 3 jednostek osocza metodą automatyczną,
- 1 lub 2 jednostek koncentratu krwinek czerwonych,
- 1 jednostkę koncentratu krwinek płytkowych lub 1 jednostkę koncentratu granulocytarnego otrzymanych metodą aferezy,
(,,Ustawa o publicznej służbie krwi” z dnia 22 sierpnia 1997r.- Dz.U.97.106.681z późn. zm.;
Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 listopada 2004r. w sprawie wartości kalorycznej posiłku regeneracyjnego przysługującego dawcy krwi- Dz.U.04.261.2602).
10. Zasłużonemu honorowemu dawcy krwi przysługują uprawnienia do korzystania poza kolejnością z ambulatoryjnych świadczeń zdrowotnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej i świadczeń aptekza okazaniem ważnej legitymacji ZHDK.
(podstawa prawna: ,,Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych” z dnia 27 sierpnia 2004r.– Rdz 3 art.43 ust.1; art.47c Dz.U.08.164.1027z późn. zm.).
11. Publiczna służba krwi zapewnia anonimowość dawcy krwi. Oznakowanie opakowań krwi i preparatów krwiopochodnych nie zawiera żadnych danych umożliwiających identyfikację dawcy krwi przez biorcę lub inną osobę bądź jednostkę organizacyjną inną niż jednostka organizacyjna publicznej służby krwi.
(podstawa prawna: ,,Ustawa o publicznej służbie krwi” z dnia 22 sierpnia 1997r.Rdz 2, art.13 Dz.U.97.106.681 z późn. zm.)
12. Dawcy krwi, który w związku z zabiegiem pobrania krwi bądź w związku z zabiegiem uodpornienia doznał uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, przysługuje odszkodowanie na podstawie przepisów kodeksu cywilnego.
(podstawa prawna: ,,Ustawa o publicznej służbie krwi” z dnia 22 sierpnia 1997r.Rdz 2, art.12Dz.U.97.106.681 z późn. zm.)
W RCKiK Radom przysługują
Honorowym Dawcom Krwi dodatkowe przywileje
1. Każdy dawca po oddaniu krwi, może otrzymać nieodpłatnie wszystkie wyniki badań laboratoryjnych, wykonanych z jego krwi przy danej donacji, tj.: morfologia, badania wirusologiczne i grupa krwi. Dawca chcąc otrzymać wyniki badań musi zgłosić to w Pracowni Analiz Lekarskich.
2. Krwiodawcom czynnym/aktywnym (tj.osobom, które oddały krew co najmniej jeden raz w ciągu ostatnich 12 miesięcy), przysługuje rabat na badania -50% płatności, wg obowiązującego cennika.
Krwiodawcom nie oddającym czynnie krwi, badania wykonywane są odpłatnie, w wysokości 100% obowiązującej ceny.
Zniżkowe wykonanie badań poza standardowych (biochemia) przysługuje dawcy tylko raz w roku.
3. Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi:
– kobiety po oddaniu 15 l krwi pełnej i mężczyźni po oddaniu 18 l krwi pełnej lub odpowiadającej tej objętości ilości innych jej składników są uprawnieni do korzystania z bezpłatnych przejazdów w komunikacji miejskiej w Radomiu na podstawie imiennego biletu wolnej jazdy, wydanego przez MZDiK.
Ulgi dotyczą przejazdów w granicach administracyjnych Gminy Miasta Radomia
(podstawa prawna: Uchwała nr 393/2016 z dnia 7 listopada 2016 r. w sprawie ustalenia cen i opłat za usługi przewozowe osób w autobusach komunikacji miejskiej w Radomiu oraz w sprawie ustalenia wysokości opłat dodatkowych i opłaty manipulacyjnej).
Dodatkowo na podstawie porozumień międzygminnych o wspólnej realizacji komunikacji miejskiej, zawartych pomiędzy gminą Radom oraz przyległymi gminami Gózd, Jastrzębia, Jedlnia-Letnisko, Kowala, Skaryszew i Zakrzew, na terenie tych gmin, na liniach 5, 6, 8, 14, 18, 23, 24 i 26, obowiązują takie same przepisy taryfowo – biletowe jak na terenie miasta Radomia.
Źródło: https://rckik.radom.pl